Theatrum Orbis Terrarum
de Nederlanden op kaart|de Nederlanden op kaart » Kaarten uit de 16e eeuw
Theatrum Orbis Terrarum
In 1570 verscheen te Antwerpen, na jarenlange voorbereiding, de eerste zelfstandige wereldatlas, het Theatrum Orbis Terrarum. De atlas bevatte nagenoeg geen kaarten van de hand van Ortelius, maar bundelde 53 kaarten van andere meesters. Voorheen waren enkel bundelingen van ongelijksoortige kaarten uitgebracht, sommige op maat en bestelling. Ortelius echter liet de kaarten voor deze atlas allen in dezelfde stijl en op dezelfde maat op koperplaten graveren, logisch geordend naar continent, streek en staat. Zo werd voor het eerst alle West-Europese kennis van de wereld samengebracht in één boek.
Diverse uitgaven
De gegoede middenklasse, die veel interesse had in kennis en wetenschap, bleek erg veel belangstelling te hebben voor het handige formaat en de samenbundeling van kennis. Voor kopers die het Latijn niet machtig waren, verschenen er eind 1572 naast drie Latijnse, ook al een Nederlandse, Duitse en Franse editie. Dit snelle succes zette Ortelius ertoe aan de Theatrum voortdurend uit te breiden en te verbeteren. In 1573 bracht hij nog 17 bijkomende kaarten uit, onder de titel Additamentum Theatri Orbis Terrarum, die in de volgende uitgaven van het hoofdwerk werden opgenomen, wat het totaal op 70 kaarten bracht. Bij Ortelius' dood in 1598 waren vijfentwintig uitgaven verschenen in 7 verschillende talen. Uiteindelijk, in 1612, telde de Theatrum 167 kaarten, en hadden de 31 uitgaven een gezamenlijke oplage van 8100 stuks bereikt.
Op de DVD goede scans van alle 53 kaartbladen uit een uitgave van 1570 en scans van de 363 pagina's uit een Latijnse uitgave van 1601 met in totaal 167 kaarten.